|
|
содержание .. 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 ..
Жәнібек хан (1473-1480)
Жәнібек Әбусағит (туған жылы мен өлген жылы белгісіз)
- Қазақ хандығы мен қазақ хандары әулетінің негізін қалаушы, Барақ ханның ұлы, Орыс ханның шөбересі.
XV ғасырда өмір сүрген.
XV ғасырдың 50-жылдарына дейінгі өмірі мен қызметі туралы нақты деректер жоқ. Керей бастаған бір бөлігі Моғолстанға қоныс аударып, Шу мен Қозыбасы өзендерінің аңғарында орынтепті. Моғолстан ханы өз қарсыластарымен болатын күресте көмектесер деген есеппен қазақ басшыларымен одақтас болды. Өзара қырқысулар мен соғыстардан жапа шеккен 200 мыңға жуық көшпенділерЖәнібек хан мен Керей ханның маңына топтасты, олардың билігінің күшеюі 1468 жылы Моғолстанға әскери жорық
жасамақ болып, бірақ жол үстінде кенеттен қайтыс болған Әбілқайырға олар тарапынан қауіптөнуі мүмкін деген ой салды.
және бұл атау бүкіл хандыққа тарай бастады. Билік үшін күрес Жәнібек хан
мен оның үзеңгілестеріқазақтардың бірігуі мен Қазақ хандығының құрылуына үлес қосты. Жәнібек хан мен Керей хан Жетісу өңірі, Шу мен Талас өзендерінің бойынмекендеген қазақтардың басын қосуда көп еңбек сіңірді. Бұл мақсатпен олар өзара қырқысуларды басып, ірі феодалдарды маңайына топтастырды. Жәнібек ханның Дешті-Қыпшаққа оралғаннан кейін билігінкүшейткені туралы, өмірінің соңғы жылдары мен өлімі туралы деректер жоқ. Оның есімі тарихи деректерде соңғы рет1473 жылы кездеседі. Бұдан кейінгі жылдары Керей хан туралы ғана айтылған. Жәнібек хан жиі болатын шайқастардың бірінде қаза тапқан деп болжауға болады. Сақталып қалған халық аңыздары мен өлеңдерінде Жәнібек ханды Әз Жәнібек деп атаған.
содержание .. 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 ..
|
|
|